Omurga Kırığı
Omurların travma sonucu çatlaması veya kırılmasıdır. Omurga kırığı genellikle düşme, trafik kazası veya spor yaralanmalarıyla oluşur. Belirtileri şiddetli sırt veya boyun ağrısı, hareket kısıtlılığı ve nörolojik sorunlardır. Tedavi, kırığın tipine bağlı olarak korse kullanımı veya cerrahi müdahale ile yapılır. Ciddi olabilir ve tedavi edilmezse kalıcı hasara yol açabilir.
Yazı İçeriği
Omurga Kırığı Belirtileri Nelerdir?
En belirgin belirtisi, yaralanma bölgesinde hissedilen ani ve şiddetli ağrıdır. Bu ağrı, hareketle veya belirli pozisyonlarda artabilir. Kırığın olduğu bölgede dokunma ile hassasiyet, şişlik veya morarma görülebilir. Belirtiler genellikle travmanın hemen sonrasında ortaya çıkar. Omurga kırığı olan kişilerde hareket etmek zorlaşır veya ağrı nedeniyle belirli hareketler yapılamaz. Eğilme, dönme veya kalkma gibi hareketler zor olabilir. Eğer sinirler etkilenmişse, ellerde, kollarda, bacaklarda veya kalçada uyuşma, karıncalanma veya güçsüzlük oluşabilir.
Sinir basısına bağlı olarak bu hisler kalıcı hale gelebilir. Bazı vakalarda, kişi hareket kabiliyetini tamamen kaybedebilir. Özellikle omurilik hasarı varsa, bu durum felce yol açabilir. Omuriliğin etkilenmesi durumunda mesane ve bağırsak kontrolünde sorunlar ortaya çıkabilir. Bu, acil müdahale gerektiren bir belirtidir. Bazı durumlarda, omurgada görünür bir eğrilik veya şekil bozukluğu fark edilebilir. Omurga kırığı şüphesi varsa, kişinin hareket ettirilmemesi ve derhal tıbbi yardım alınması hayati önem taşır. Erken müdahale, kalıcı sinir hasarını ve diğer komplikasyonları önleyebilir.
Omurga Kırığı Neden Olur?
Belirli bir yükseklikten düşme sonucu meydana gelebilir. Ani ve şiddetli darbeler omurga kemiklerinin kırılmasına yol açar. Özellikle temas ve ekstrem sporlar sırasında alınan darbeler neden olabilir. Kemik yoğunluğunun azalması omurgayı kırılgan hale getirir. Sert bir darbe veya çarpma omurga kemiklerinin kırılmasına sebep olur. Omurgaya yerleşen tümörler kemik yapısını zayıflatır ve omurga kırığı yaşanmasına yol açabilir. Omurgaya aşırı yük bindiren hareketler kırıklara neden olabilir.
Omurga Kırığı Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor, hastanın şikayetlerini dinledikten sonra fiziksel muayene yapar. Omurga üzerinde hassasiyet, şişlik veya şekil bozukluğu gibi belirtiler incelenir. Hastanın nörolojik durumu değerlendirilir. Refleksler, kas gücü ve duyu fonksiyonları kontrol edilir. Omurga kırığı kesin teşhisi için çeşitli görüntüleme yöntemleri kullanılır. Röntgen (X-ray), omurgadaki kemik yapısını görmek için ilk başvurulan yöntemdir. Ancak bazı ince kırıklar röntgende tespit edilemeyebilir. Bilgisayarlı tomografi (BT), kemik yapısını daha detaylı incelemek için kullanılır. BT taraması, kırığın tam yerini ve tipini belirlemede oldukça etkilidir.
Manyetik rezonans görüntüleme (MRG), yumuşak doku, sinirler ve omurilik hasarlarını değerlendirmek için kullanılır. Özellikle sinir veya omurilik yaralanmalarını tespit etmekte önemlidir. Kırıklar sinirleri etkileyebilir. Bu nedenle refleks kaybı, uyuşukluk veya felç gibi belirtiler değerlendirilir. Bu değerlendirme, kırığın omurilik veya sinir kökleri üzerindeki etkisini anlamak için yapılır. Osteoporoz gibi kemik erimesi hastalıkları şüphesi varsa, kemik yoğunluğu testi yapılır. Bu, kırık riskini değerlendirmek için kullanılır. Omurga kırığı teşhisinde fiziksel muayene, görüntüleme teknikleri ve nörolojik değerlendirme bir arada kullanılır. Erken teşhis ve tedavi, kalıcı hasar riskini azaltmak için çok önemlidir. Herhangi bir travma sonrası sırt veya bel bölgesinde ağrı veya uyuşma hissederseniz, derhal tıbbi yardım almanız önerilir.
Omurga Kırığı Nasıl Tedavi Edilir?
Kırığın iyileşmesi için hareket kısıtlaması ve yatak istirahati uygulanır. Ağrı kesiciler ve kas gevşeticiler kullanılır. Omurgayı sabitlemek için özel korseler tercih edilir. Kas güçlendirme ve esneme egzersizleri uygulanır. Ciddi kırıklar için vidalama veya plaklama gibi cerrahi yöntemler uygulanır. İyileşme sürecinde hareket kabiliyetini geri kazanmak gerekir. Bunun için rehabilitasyon programı uygulanır. Kalsiyum ve D vitamini takviyeleri ile kemik sağlığı desteklenir.
