Diz Protezi Ameliyatı
Açık cerrahi yöntem ile gerçekleştirilen diz protezi ameliyatında, öncelikli olarak aşınmış, hasar görmüş, yıpranan eklem yüzeyi temizlenir. Diz protezi ameliyatında diz kapağı çıkartılmamaktadır. Kemiklerin uçlarındaki alanlar çıkartılarak kemiğin üzerine protez konulmaktadır.
Diz Protezi Ameliyatı Nedir?
Her yaştan hastaya uygulanan diz protez ameliyatları genellikle ileri yaş hastalarda diz ekleminin aşırı hasar görmesi sonucunda oluşan ağrıları gidermek için kullanılmaktadır. Hastanın yaşamış olduğu diz ağrıları günlük yaşam aktivitelerini olumsuz yönde etkiliyorsa ve hastaya daha önce uygulanan tedavi yöntemleri yetersiz kalmışsa uzman ortopedi cerrahının gerekli görmesi halinde diz protezi ameliyatı gerçekleştirilmektedir.
Diz ağrısı ve acısı yaşayan hastalara öncelikli olarak çeşitli ağrı giderici ilaçlar, fizik tedavi egzersizleri uygulanmaktadır. Hastanın ağrı ve acılarının dinmediği, diz ekleminde oluşan aşınmanın son raddeye geldiği durumlarda diz protezi ameliyatı yapılmaktadır. Tıp dünyasında yaşanan gelişmeler protez ameliyatlarında da başarı oranlarını artırmıştır. Protez ameliyatları, düşük risk oranlarına sahip cerrahi operasyonlar içerisinde yer almaktadır.
Protez Ameliyatlarında Güvenilir Ve Hasta Odaklı Yaklaşım
Diz ağrılarının meydana gelmesine sebep olan birçok faktör bulunmaktadır. Gençlerde oluşan diz ağrıları travma sonucu meydana gelebilir. İleri yaş hastalarda ise çoğunlukla kireçlenme, romatoit artrit gibi çeşitli romatizmal hastalıklar diz ağrılarına sebebiyet vermektedir. Diz protez ameliyatları, diz ekleminin aşırı hasar görmesi sonucunda eklemin işlevini yerine getirmediği durumlarda uygulanmaktadır.
Protez ameliyatı uygulanılacak olan hastanın genel sağlık durumunun ameliyata uygun olması gerekmektedir. Bu nedenle hasta ameliyat öncesi muayene edilmeli ve gerekli tetkikler hastaya uygulanmalıdır. Hastaya gerçekleştirilen diz protez ameliyatında hastanın hasar gören diz eklemine protez yerleştirilmektedir. Bu sayede protez, fonksiyonunu kaybeden diz ekleminin görevini üstlenmektedir. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Fahri Erdoğan, protez cerrahi alanında çok sayıda başarılı ameliyata imza atarak hastaların yaşamış olduğu diz ağrılarının sona ermesine imkan sağlamaktadır.
Yazı İçeriği
Diz Protezi Ameliyatı
Diz ağrısı yaşayan birçok hasta ve hasta yakını diz ağrısının neden kaynaklandığını merak ediyor. Diz ekleminin bozulması genetik faktörlere bağlı olabileceği gibi çocukluk döneminde yaşanan diz eklem enfeksiyonları, dizin kan akışının bozulması, romatizmal hastalıklar, metabolik hastalıklar, kanın pıhtılaşmasına bağlı olarak oluşan hastalıklar, özellikle 65 yaş üstünde yaşlanma nedeniyle ortaya çıkan kireçlenme ya da obezite gibi hastalıklar diz ekleminde hasar oluşmasına sebebiyet vermektedir.
Uzman ortopedi cerrahları tarafından gerçekleştirilen diz protezi ameliyatında eklem açılır ve kemikler ortaya konulur. Bu kemiklerin uç kısmında bir doku vardır. Hasarlı doku bulunduğu yerden çıkartılır, bunun yerine protez adı verilen metalik malzemeler yerleştirilir. Diz protez ameliyatı iki dizde de hasar oluşması durumunda uzman ortopedi hekiminin uygun görmesi halinde aynı anda iki diz ameliyat edilebilir.
Yazı İçeriği
- Diz Protezi Ameliyatı Tanımı
- Diz Protezi Ameliyatı Hangi Hastalıklarda Uygulanır?
- Diz Protezi Ameliyatı Kimlere Yapılabilir?
- Diz Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?
- Diz Protezi Ameliyat Dışı Tedavi Yöntemleri?
- Diz Protezi Çeşitleri Nelerdir?
- Diz Protezi Kullanım Ömrü
- Diz Protezi Ameliyatı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
1. Diz Protezi Ameliyatı Tanımı
Günlük yaşamımızda birçok aktiviteyi diz eklemlerimiz ile gerçekleştirmekteyiz. Vücudumuzun yükünü taşıyan diz eklemleri, çeşitli faktörlere bağlı olarak hasar görmektedir. Diz ağrılarını hafifletmek amacıyla hastaya uygulanan cerrahi operasyon dışı yöntemlerinin yetersiz kalması durumunda diz protezi ameliyatı yapılmaktadır. Diz protezi ameliyatı, yıpranmış diz ekleminin özel alaşım metaller ve sıkıştırılmış özel plastik implanttan oluşan özel bir yüzey ile kaplama işlemidir. Diz protez ameliyatları, ortopedi hekimleri tarafından gerçekleştirilmektedir.
2. Diz Protezi Ameliyatı Hangi Hastalıklarda Uygulanır?
Diz protez ameliyatları diz ağrısı yaşayan ve ameliyat dışı tedavi yöntemlere yanıt vermeyen, diz ağrısı ve acısı azalmayan hastalara gerçekleştirilmektedir. Diz eklem ağrısına neden olan kireçlenme, travma sonucu meydana gelen diz eklemini bozan kırıklar, romatoid artrit gibi hastalıklardan dolayı eklemde meydana gelen hasarı gidermek diz protezi ameliyatı amacıyla uygulanmaktadır.
3. Diz Protezi Ameliyatı Kimlere Yapılabilir?
Çeşitli nedenlerle diz ağrısı yaşayan hemen hemen her yaştan hastaya diz protezi uygulanmaktadır. Diz protezi ameliyatı genel olarak orta yaşı geçen hastalara uzman ortopedi hekimi tarafından yapılmaktadır. Bunun yanında genç hastalarda gerekli görüldüğü durumlar da olabilir. Diz protez ameliyatı için hastanın genel sağlık durumunun ameliyata uygun olması gerekmektedir. Herhangi bir enfeksiyon durumunda öncelikli olarak hastanın enfeksiyonu tedavi edilmeli ardından diz protezi ameliyatı yapılmalıdır.
4. Diz Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Tüm protez ameliyatlarına başlanmadan önce hastaların vücudunda herhangi bir enfeksiyon olup olmadığı kontrol edilmelidir. Hastaların kan ve idrar sonuçları temiz çıkarsa hasta ameliyata alınır. Hasta eğer kan sulandırıcı ilaç kullanıyor ise ilacın durumuna göre 5 ile 10 gün öncesinde ilaç kesilerek bunun yerine düşük etkili kan sulandırıcı iğnelere başlanır. Ameliyat bittikten birkaç gün sonra kanama riski yok olunca hasta rutin tedavisine geri döner. Diz protez ameliyatında anestezi uygulaması sonrasında diz bölgesine yapılan bir kesi ile diz eklemine ulaşılır. Burada aşınan ve hasar gören eklem yüzeyine hastaya özel olarak hazırlanan protez yerleştirilir. Diz protezi ameliyatı sonrası hastaların 12 saat boyunca yürümesi riskli olduğu için hasta tekerlekli sandalye ile hareket etmelidir. Hasta hastanede yattığı süre içerisinde her 2-3 saat aralar ile yürütülür. Bu durum oluşabilecek bacaktaki toplar damarın pıhtılaşmasını önlemenin en etkili yoludur. Taburcu olurken kan sulandırıcı iğnelerin yerini tabletler alır. 30 gün süre ile kan sulandırıcı haplar kullanması gerekir.
5. Diz Protezi Ameliyat Dışı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Genelde fiziki olarak ağır iş yapan hastalarda diz protezi ameliyatı yerine eklem dondurma ameliyatı tercih edilir. Fakat iki diz ekleminde de sorun var ise ikisine birden eklem dondurma ameliyatı oldukça sakıncalıdır. Çok fazla hareket kısıtlığı oluşturduğu için eklem dondurma ameliyatı artık tercih edilmemeye başlanmıştır. İnsanlar donmuş diz eklemi yerine hareketli diz eklemini tercih etmektedir.
Yapay Eklem Sıvısı Enjeksiyonu (Viskosuplemantasyon): Eklem içerisine yapılan enjeksiyonlar proteze alternatif olamaz sadece ameliyata başlama süresini uzatarak hastaya zaman kazandırır.
Glikozaminler ve Tip 2 Kollajenler: Bu maddeler piyasada besin katkı maddesi olarak sadece Tarım Bakanlığı ruhsatı ile satılmaktadır. Kıkırdak yıpranmasını azaltma ve bazı hasarları onarmaya yaramaktadır. Fakat yaygın kireçlenmede ancak protez ameliyatının geciktirirler. Hastayı ameliyat olmaktan kurtaramazlar.
Fizik Tedavi: Diz etrafında ki kasların güçlenmesi ve geçici olarak ağrıların hafiflemesinde yardımcı olur, kireçlenmeyi sonlandırmaz, ameliyata alternatif değildir, sadece zaman kazandırabilir.
Dizlik – Tabanlık Kullanımı: Diz eklemine gelen yükü rahatlatabilir fakat kireçlenmeyi durdurmaz sadece zaman kazandırabilir.
Artroskopik Eklem Temizliği: Kireçlenmeyi durdurmaz, sadece eklemin içini temizlik yapılarak ağrı oluşumunu belirli bir süre azaltarak kişiye vakit kazandırabilir.
Yüksek Tibial Osteotomiler: Açısal bozukluğa bağlı, tek eklem aralığında kireçlenme bulunan 50-60 yaş arasındaki hastalarda tercih edilebilir. Kemik kesilerek yükün sağlam eklem yüzeyine gelmesi sağlanarak ağrıyı azaltabilir. Ancak ameliyat için belirli kriterlerin sağlanması gerekir. Her hastaya uygulanamaz.
6. Diz Protez Çeşitleri Nelerdir?
Total diz protezinde eklemlerin iç ve dış yüzeyleri protez ile değiştirilir. Total protez ameliyatı da kendi içinde ikiye ayrılmaktadır. Hastalara hangi tip protez yerleştirileceği, ancak hastayı değerlendiren ortopedik cerrah tarafından belirlenebilir. Unikondiler diz protezi ameliyatında ise sadece eklem yüzeyinin iç ve dış kısmı değiştirilir. Bu protez ameliyatının tercih edilme sebebi total diz protezi ameliyatı yapılıncaya kadar zaman kazandırmaktır. Fakat bu uygulamanın gerçekleşebilmesi için bazı önemli kurallar vardır; Hastanın yaşının genç olması ve kilosunun 85 kg’nin altında olması ve sadece tek eklem yüzeyi bozulması bunlara örnektir. Bu ameliyat, kurallara uygun hastanın az olması sebebiyle pek uygulanmamaktadır.
7. Diz Protezi Kullanım Ömrü
Her ameliyatta olduğu gibi diz protez ameliyatları da birtakım riskler barındırmaktadır. Diz protezi ameliyatı gerçekleştiği sırada damar, sinir yaralanması, kemikte kırılma ve çatlak oluşumu görülebilir. Erken komplikasyonlar arasında enfeksiyon oluşması ve bacakta toplar damar tıkanması yer alır. Geç komplikasyonlar ise ağrı hissedilmesi ve protezin erken gevşemesidir. Bu sorunu gerekli tedbirleri alarak en aza indirilebilir ancak sıfırlamak mümkün değildir. Total diz protezinin, 15 yıl ila 20 yıl arasında bir ömrü vardır. Protezin ömrü cerrahın tekniğine, konulan protezin kalitesine, hastanın aktivite düzeyine, kemiğin kalitesine ve kilosuna göre değişkenlik gösterir.
Diz Protezi Ameliyatı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Diz Protezi Ameliyatı Kaç Ayda İyileşir?
Diz protez ameliyatı sonrası hastanın tamamen iyileşme süreci genel itibarıyla 3 hafta sonrasında gerçekleşmektedir. Bu durum hastanın bünyesine göre değişiklik gösterebilir.
Diz Ameliyatının Riskleri Nelerdir?
Teknolojik gelişmeler doğrultusunda protez ameliyatlarının başarı oranları artmıştır. Ancak her ameliyatta olduğu gibi protez ameliyatı da birtakım riskler barındırmaktadır. Enfeksiyon oluşması, toplar damar tıkanması ya da protezin mekanik yapısından kaynaklanan riskler oluşabilir. Riskleri en aza indirmek amacıyla alanında uzman ortopedi hekimleri tercih edilmelidir.
Diz Ameliyatı Nasıl Olur?
Diz protez ameliyatları, uzman ortopedi cerrahları tarafından gerçekleştirilmektedir. Diz ameliyatı esnasında uzman hekim diz kemiklerinin hasar gören kısımlarını çıkararak yerine metal ve plastik implantlardan oluşan protez ile diz yüzeyini kaplamaktadır.
Diz Protezi Ameliyatı Fiyatı Ne Kadar?
Diz protez ameliyatı fiyatı hastalar ve hasta yakınları tarafından merak edilmektedir. Diz protezi ameliyatı 2021 yılı fiyatı çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Diz Protezi Ameliyatından Sonra Nelere Dikkat Edilmeli?
Diz protez ameliyatı sonrası taburcu olan hastanın dikkat etmesi gereken belirli hususları bulunmaktadır. Hasta, kan sulandırıcı ilacı hekimin belirttiği sürede düzenli olarak kullanmalı, yara hijyenine dikkat etmeli, uzman hekimin belirttiği egzersizleri gerçekleştirmelidir.
Diz Protezi Ameliyatından Sonra Ağrı Ne Kadar Sürer?
Diz protez ameliyatı sonrası ağrı düzeyi hastadan hastaya göre değişebilir. Diz protezi ameliyatından sonra ilk 24 saatte diz ağrısı olabilir. Bu durum çeşitli ağrı giderici ilaçlar ile azaltılamaya çalışılır. Ameliyattan sonraki günler ağrılar hafiflemeye başlar.
Diz Protezi Ameliyatından Sonra Varis Çorabı Kaç Gün Daha Giyilir?
Diz protez ameliyatı sonrası dikişler alınana kadar yara bölgesine su değdirilmemeli, yara bölgesinin hijyenine dikkat edilmelidir. Genel itibarıyla ameliyattan 21 gün sonra dikişler ve hastaya giydirilen varis çorapları çıkartılır.
Diz Protezi Ameliyatı Olan Hastalar Nasıl Beslenmeli?
Diz protez ameliyatı sonrası hastalar beslenme düzenine dikkat etmelidir. Bu sayede eklem ve kemikler daha hızlı iyileşmektedir. Hasta, diz protez ameliyatı sonrası Kemik dokusunun en önemli minerali olan kalsiyum içeren süt ve süt ürünleri tüketmelidir.
Diz Protezi Ameliyatı Kaç Saat Sürer?
Diz protez ameliyatı süresi ameliyatı yapan hekimin tecrübesine ve diz eklemindeki aşınmalara bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak genel itibarıyla diz protez ameliyatı süresi 2 saat sürebilir.
Diz Protezi Ameliyatı Enfeksiyon Belirtileri Nelerdir?
Diz protez ameliyatı enfeksiyon belirtileri arasında; eklemde ağrı şişlik, kızarıklık, bölgesel ısı artışı ve yara yerinden gelen akıntı sık semtomlar arasında yer almaktadır.
Hangi Durumlarda Diz Protez Ameliyatı Yapılır?
Dizlerinde ağrı ve şekil bozukluğu olan, istirahat, ilaçlar, fizik tedavi yöntemleri uygulanmasına rağmen diz ağrıları geçmeyen kişilere diz protezi uygulanmaktadır.
Prof. Dr. Fahri Erdoğan, Diz Protezi Ameliyatı İle İlgili Bilinmeyenleri Açıkladı
Ortopedi cerrahları tarafından yaygın olarak uygulanan diz protezi, aşınmış ve yıpranmış diz ekleminin özel alaşım metaller ve sıkıştırılmış özel plastik implanttan oluşan özel bir yüzey kaplama tekniğidir. Diz protezi ameliyatında hedef; bozulmuş eklem yüzeyleri arasında teması keserek; ağrı çekmeyen, istediği kadar yol yürüyebilen ve merdiven inip çıkabilen bir diz eklemi elde etmektir. Bu nedenle diz ağrısı yaşayan birçok hasta diz protez ameliyatı sonrası yaşamış olduğu diz ağrılarından kurtulmaktadır.
Diz protez ameliyatında amaç, hastanın ağrı ve acı yaşamadan günlük yaşamına devam etmesini sağlamaktır. Ameliyat aşamasında hastanın diz eklemine yerleştirilen diz protezleri hasar gören yıpranmış eklemin üzerine monte edilmektedir. Diz protezleri, dizin işlevini yerine getirme görevini üstlenmektedir. Diz protezi ameliyatı süresi bozulan eklemin yapısına, hasar görme durumuna ve ameliyatı gerçekleştirecek uzman cerrahın tecrübesine bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Genel itibarıyla diz protez ameliyatı 45 – 90 dakika arasında yapılmaktadır.
Diz Protezi Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci
Diz protezi ameliyatı uygulanan hasta ameliyat sonrası 1 gün istirahat ettikten sonra ayağa kalkabilmektedir. Hastanın ameliyat sonrası ayağa kalkması, vücudunun proteze uyum sağlaması için önemlidir. Bazı hastalar birkaç adım atabilirken bazı hastalar sadece ayakta durabilmektedir. Yaklaşık 3 – 4 gün içerisinde odalarının içinde ya da hastane koridorlarında dolaşabilecek seviyeye gelebilmektedir. Hastaların daha sonraki tedavileri evlerinde devam etmektedir. Bu arada hastalara fizyoterapi desteği verilmektedir. Protez ameliyatı sonrası herhangi bir destek kullanmadan normal yürüyerek dışarı çıkabilecek seviyeye yaklaşık 4 haftada gelinmektedir. Hastanın iyileşme süresi çeşitli faktörlere göre değişiklik göstermektedir. Bu faktörler; hastanın yaşına, kilosuna ya da aktivite düzeyine göre değişmektedir. Diz protezi ameliyatı sonrası hastalar maksimum 6 hafta içinde iyileşme sürecini tamamlamaktadır. Hastanın iyileşme sürecinin olumlu bir şekilde devam edebilmesi için uzman hekimin belirtmiş olduğu kurallara riayet etmesi gerekmektedir.