Dirsek Kırığı
By: Prof. Dr Fahri Erdoğan
Kategoriler
Dirsek eklemindeki kemiklerin travma sonucu kırılmasıdır. Dirsek kırığı genellikle düşme, çarpma veya spor yaralanmalarıyla meydana gelir. Dirsekte şiddetli ağrı, şişlik, morarma ve hareket kısıtlılığı görülür. Bazen kemik cilt altında belirgin hale gelebilir. Tedavi, kırığın durumuna bağlı olarak alçı, atel veya cerrahi müdahale gerektirebilir. İyileşme süreci fizyoterapi ile desteklenebilir.
Yazı İçeriği
Dirsek Kırığı Belirtileri Nelerdir?
Dirsekte yoğun bir ağrı hissedilir, genellikle kırık olan bölgeye dokunmak ağrıyı artırır. Dirsek çevresinde hızlı bir şekilde şişme ve morarma oluşabilir. Dirseği hareket ettirmek zorlaşır veya tamamen imkansız hale gelir. Özellikle kolu bükmek ya da uzatmak zorlaşır.
Dirsek kırığı sonrası dirsekte anormal bir şekil bozukluğu görülebilir. Dirsek dokunmaya karşı çok hassas olabilir. Kırık sinirleri etkiliyorsa, dirseğin altında, el veya parmaklarda uyuşma ya da karıncalanma hissedilir. Eğer kırık açık bir kırık ise ciltte kanama ya da yara olabilir. Bu belirtilerden herhangi biri varsa, en kısa sürede tıbbi yardım alınması önerilir.
Dirsek Kırığı Neden Olur?
Denge kaybı sonucunda, genellikle elin üzerine düşülmesi ve dirseğe yük binmesi, en yaygın nedenidir. Özellikle çocuklar ve yaşlılar, düşmelere karşı daha savunmasız olduklarından bu tür kırıklara daha yatkındır. Basketbol, futbol, bisiklet, kaykay gibi sporlar sırasında düşmeler veya çarpışmalar dirsek kırığı yaşanmasına yol açabilir. Motorlu araç kazası veya bisiklet kazası gibi yüksek hızda gerçekleşen kazalar sırasında alınan darbeler sebep olabilir.
Dirseğe doğrudan bir darbe almak (örneğin, ağır bir cisim düşmesi) de neden olabilir. Yaşlı bireylerde, kemiklerin zayıflamasına neden olan osteoporoz, hafif darbeyle bile yol açar. Ağır iş makineleriyle çalışan veya yüksekten düşme riski taşıyan mesleklerde, oluşabilir. Bu tür yaralanmalarda, şiddetli ağrı, şişlik, hareket kısıtlılığı ve şekil bozukluğu belirtileri görülebilir. Tıbbi müdahale gerekebilir.
Dirsek Kırığı Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor, dirsekte şişlik, morarma, şekil bozukluğu ve hassasiyet gibi belirtileri inceler. İlk değerlendirmeyi yapar. Kişinin dirseğini hareket ettirmesi istenir. Hareket kısıtlılığı, ağrı derecesi ve eklemin stabilitesi kontrol edilir. Dirsek kırığı kesin teşhisi için genellikle röntgen çekilir. Röntgen, kemiklerdeki kırıkların tespit edilmesine yardımcı olur. Çoğu durumda standart bir ön-arka ve yan röntgen çekimi yapılır. Kırığın daha karmaşık olduğu veya röntgen görüntüleri ile yeterince net anlaşılamadığı durumlarda, BT taraması kullanılabilir.
Bu yöntem, kırığın tam konumunu ve karmaşıklığını daha detaylı bir şekilde gösterir. Eğer sadece kemikleri değil, bağları ve kasları da etkiliyorsa, MRG ile bu yapılar daha ayrıntılı bir şekilde görüntülenebilir. Bazı durumlarda, EMG gibi sinir fonksiyonlarını değerlendiren testler kullanılabilir. Özellikle kırık sinir hasarına neden olmuşsa. Dirsek kırığı yaşandığından şüpheleniliyorsa, zaman kaybetmeden tıbbi yardım alınması ve tedaviye başlanması önemlidir.
Dirsek Kırığı Nasıl Tedavi Edilir?
Hafif ve yerinden oynamamış kırıklar, alçı veya atel ile sabitlenebilir. Bu, kemiğin doğru pozisyonda iyileşmesine yardımcı olur. Genellikle 4-6 hafta boyunca alçı veya atel kullanılır. Dirseği hareketsiz tutmak ve iyileşmeyi desteklemek için kol askısı kullanılabilir.
Eğer dirsek kırığı yerinden oynamışsa veya parçalı bir kırık varsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Kemiği yerine sabitlemek için vida, plaka veya çivi gibi metalik malzemeler kullanılabilir. Bazı durumlarda kırık kemiklerin sabitlenmesi için geçici olarak pimler yerleştirilir. Cerrahiden sonra alçı veya atel ile immobilizasyon yapılabilir.
Kırık iyileştikten sonra, eklemin hareket kabiliyetini kazanması için fizik tedavi önerilir. Güç ve esneklik kazanmak için hafif egzersizler uygulanır. Bu, kolun tam işlevine dönmesini sağlamak için önemlidir. İyileşme sürecinde ağrı kesiciler ve iltihap önleyici ilaçlar kullanılabilir. Tedavi sonrası düzenli doktor kontrolleri yapılmalı ve iyileşme süreci takip edilmelidir. Kırık ciddi ise veya yanlış tedavi edilirse, eklem sertliği, hareket kaybı gibi komplikasyonlar gelişir. Dirsek kırığı tedavisi her zaman uzman bir doktor tarafından değerlendirilmelidir.