Total Kalça Protez Tedavisi Nedir?
By: Prof. Dr Fahri Erdoğan
Kategoriler
Total kalça protez tedavisi yöntemi , kalça ekleminde sorun olan kişilerin çokta yabancı olmadığı bir konudur.
Kalçalarında sorun yaşayan insanlar yıllarca haplar, kremler, bastonlar, sıvı enjektörler gibi tedavi yöntemlerinden sonuç alamadıkları takdirde Total kalça protez tedavisi olurlar.
Yazı İçeriği
Total Kalça Protez Tedavisi Nedir?
Kalçamız, vücudumuzun kemik sisteminde bulunan en önemli parçalardan birisidir. Yük kaldırma, hareket etme, oturma esnasında bu kemiğimizi kullanırız.
Fakat bu kemik zamana bağlı olarak deformasyon görebilmektedir. Kimi zaman alınan ağır darbe ve travmalar sonucunda da bu tarz deformasyonlar görülür. Protez, işlevini yitirmiş olan bir organımızın yerine geçmesi için kullanılır.
Bu protezler, kullanılan bölgedeki sorunlu organın yerine geçmektedir. Bu sebeple, protezin çıkması, kırılması gibi durumlar söz konusu olduğunda , organınızda yaşanan sorun neticesinde gelişen ağrı, şişlik gibi komplikasyonlar gelişebilmektedir.
Kalça Protezi İlk Ne Zaman Yapılmıştır?
Total kalça protez tedavisi ilk kez 1891 yılında Profesör T. Gluck tarafından, kalça eklemi tüberkloz sebebiyle aşınan bir hastaya yapılmıştır. Gluck fil dişinden yaptığı parçayı aşınmış olan ekleme taktı. Bu şekilde total kalça protezi nin serüveni başlamış oldu.
1925 yılında Dr. M.S Petersen ABD de yaptığı, camdan ve içi boş küreleri uyluk başına ve kalça eklemine taktı. Fakat kullanmış olduğu malzeme dolayısıyla protezler kısa sürede çatladı.
Bunun üzerine paslanmaz çelikten protez yaptı ve bu protezi uyluk başına ve kalça kemiğine vidalayarak başarı elde etti. 1953’e gelindiğinde ise yapıştırma yöntemi uygulayarak bir başarı daha elde etmiştir.
70 yıllarda metallerin birbirine sürtmesi sonucu bazı problemler meydana gelmeye başladı. Sir. J. Charnley 60 lı yıllarda bu sorunu metal parçaların arasına plastik bir parça yerleştirerek çözdü. Kullanılan bu protezler insanları 15-20 yıl kadar rahat ettiriyordu.
Günümüzde kullanılan protezlerin temelinde Charnley in tekniği kullanılmaktadır. Buna ek olarak kullanılan protezler hastaların tercihlerine, yaşlarına, boylarına ve kilolarına uygun olarak değişebilmektedir.
Günümüzde protezlerin eklem kısımlarında plastik, seramik veya metal parçalar kullanılmaktadır. Genç hastalarda kemik çimentosu ile protez işlemi gerçekleştirilmezken yaşı daha ileri hastalara bu işlem uygulanmaktadır.
Ameliyatta Süreç Nasıl İlerler?
Protez ameliyatı sürecinden önce hastaya bir takım tetkikler uygulanmaktadır. Bu tetkikler hastanın ameliyat olup olamayacağına karar vermek içindir. Hastanın röntgen, tomografi görüntüleri ve geçmişi incelenir.
Ardından hastaya uygun olan protez belirlenir. Daha sonra hasta anestezi uzmanları ile görüştürülür. Anestezi uzmanı, lokal veya genel anestezi yöntemini belirler. Hasta kendisi de seçebilir fakat bazı durumlarda hastalar zorunlu olarak lokal veya genel anestezi olabilirler. Ameliyat işlemi oldukça kısa sürmektedir.
Eli yatkın bir doktor ameliyatı 45 dakika gibi kısa bir sürede bitirebilir. Ameliyat sürecinde hastanın sorunlu bölgesinde bir kesi açılır. Ardından hastanın sorunlu kemik parçaları çıkartılır.
Yerlerine protez yerleştirilir ve ardından dikiş işlemleri başlar. Daha sonra hasta odasına alınır.
Hasta ameliyattan 2 saat kadar sonra yürütülmeye başlanır. Bunun sebebi hastanın kan dolaşım sistemini canlı tutmaktır. Bu sayede pıhtılaşmanın önüne geçilir. Daha sonra hasta ortalama 3 gün içerisinde taburcu edilir.
Ameliyat Sonrası Neler Yapılmalı?
Bu dönemlerde hastaların dikkat etmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır. Bu kurallar hastaların sağlıklarını en hızlı şekilde geri getirmek içindir.
En önemli şey hareket etmektir. Hareket ettiğiniz takdirde kan dolaşımınız aktif kalacaktır. Bu da hastaların hızlıca iyileşmesi olanak sağlayacaktır.
Diğer önemli bir husus ise yapmamaları gereken hareketler. Bu kavram, ne yazık ki bazı hastalar tarafından yanlış anlaşılıyor.
Hastalara hareketler konusunda söylemiş olduğumuz kısıtlamalar, günlük hayatta çok da ihtiyaç duymayacakları hareketler. Örneğin öne eğilmek, bacaklarını 80 dereceden fazla açmak ya da atlamak-zıplamak gibi..
Bunların yanı sıra hastalar ibadet ederken de bazı hareketlerden kaçınmalıdır. Örneğin namaz esnasında öne eğilme, secdeye gitme gibi hareketleri yapamazlar.
Total kalça protez tedavisi büyük ölçüde başarı oranına sahip bir ameliyattır. Bu ameliyat her ne kadar faydalı olsa da hassas da bir çalışmadır.
Bu sebeple ameliyat esnasında da, ameliyat sonrasında da büyük bir özen ister.