Kemik Erimesi Nedenleri Ve Tedavisi
By: Prof. Dr Fahri Erdoğan
Kategoriler
Kemik erimesi, vücuttaki kemik yoğunluğunun zamanla azalmasıyla oluşan, vücuttaki kemiklerin daha kırılgan hale gelmesine neden olan, yaşam kalitesini doğrudan olumsuz olarak etkileyen ve genetik geçiş özelliği olan bir hastalıktır.
Bu hastalık nedeniyle vücudun değişik yerlerinde kemik kırılmaları yaşanabilmektedir.
Menopoz sonrası oluşan hormonal dengesizliklerin getirdiği bu rahatsızlık, hastalığın kadınlarda daha sık görülmesine neden olmaktadır. Kadınlar bu hastalıkta ön sırada yer alsa da erkek hastalardaki artış da dikkat çekmektedir.
Yazı İçeriği
Kemik Erimesi Neden Olur?
İnsan doğduğu zaman vücudu kemik yapmaya başlar ve büyüdükçe biriktirir. Bu büyüme ve birikme ‘’tepe noktasına’’ ulaştıktan sonra durur. Bu tepe noktası erkeklerde genellikle kırklı yaşlar, bayanlarda otuz beşli yaşlardır.
Çoğunlukla bu yaşlardan sonra başlamaktadır. Burada önemli olan husus, tepe noktasından aşağıya hızlı bir şekilde düşmemektir.
Kemik erimesinin yavaş yavaş uzatılarak tepeden inebilir hale getirilmesi, insanın mevcut kemiğiyle altmışlı yaşlarda, yetmişli yaşlarda hatta seksenli ve doksanlı yaşlarda idare edebilir hale gelmesini sağlamaktadır.
Kemik erimesinin daha sık duyulmasının nedenlerinden biri de insan ömrünün uzamasıdır.
Eskiden insan ömrü erkeklerde 60 kadınlarda 65 yaş civarındaydı. Bugün için ülkemizde bile insan ömrü kadınlarda neredeyse 78-80 yaş, erkeklerde ise 75 civarına gelmiştir.
İnsanlar eskisine göre daha uzun yaşamakta, bundan dolayı kemiklerin daha iyi korunması gerekmektedir.
Bununla birlikte kemik erimesine neden olan diğer faktörler şunlardır:
- Genetik faktörler
- Kalsiyum ve D vitamini açısından yetersiz beslenme
- Egzersiz ve spora yer verilmeyen hareketsiz bir yaşam
- Güneş ışığının yeterince alınmaması
- Sigara ve alkol tüketimi
- Hormon bozukluğu ve düzensizliği
- Diğer hastalıklar
Nasıl Anlaşılır?
Vücudun insana gönderdiği bazı sinyaller bu hastalığın habercisi olabilir. Bunlar arasında önde gelen belirtilerin başında, kemiklerde hissedilen ağrı ve özellikle sırt bölgesi, bel ve boyun bölgesinde hissedilen ağrılar gelmektedir.
Ayrıca kemiklerin çabuk çatlaması veya kırılması, kamburlaşma, eğik duruş gibi vücut duruşunda bozuklukların meydana gelmesi, boyun kısalması da bu hastalığa işaret etmektedir.
Belirtilerin ortaya çıkması beklenmeden kemik yoğunluğu ölçümü yaptırılması, erken teşhis ile gerekli önlemlerin alınmasını sağlar. Bununla birlikte gelişen teknikler sayesinde kan ve idrar tahlilleri de hastalığın teşhisinde önemli bir rol oynamaktadır.
Erken teşhis aynı zamanda hastalığın seyrini olumlu yönde etkileyecek, vücutta kırık yaşanmasının önüne geçilebilmesini sağlayacaktır. Bu hastalığın sinsice ilerlediği unutulmamalıdır.
Kemik Erimesi Ağrı Yapar Mı?
Kesinlikle. Özellikle yoğun seyrettiği dönemlerde çok fazla ağrı yapar.
Sırt bölgesi, bel ve boyun bölgesinde hissedilen ağrılar başta olmak üzere vücudun diğer bölgelerinde yer alan kemiklerde ağrı hissedilmesine neden olmaktadır.
Belirtileri nelerdir?
- Kemiklerde hissedilen ağrı
- Sırt bölgesi, bel ve boyun bölgesindeki ağrılar
- Kemiklerin çabuk çatlaması veya kırılması
- Kamburlaşma, eğik duruş gibi vücut duruşunda bozuklukların meydana gelmesi
- Boy kısalması kemik erimesinin belirtileri arasındadır.
Gençlerde Belirtileri Nelerdir?
Genellikle erkeklerde genellikle kırklı yaşlar, bayanlarda otuz beşli yaşlardan sonra başlamaktadır. Dolayısıyla normal şartlarda sağlıklı kişilerde bu yaşlardan önce kemik erimesi görülmez.
Ancak hormonal bozukluklar, uzun süre yatağa bağlı hareketsiz yaşam, kemik yoğunluğunun azalmasına neden olan ilaçların kullanımı gibi durumlar kemik erimesinin daha erken yaşlarda başlamasına sebep olabilmektedir.
Kemik erimesi sinsi ve yavaş ilerleyen bir hastalık olduğundan genç yaşlardan itibaren önleyici ve koruyucu tedbirlerin alınmasında fayda bulunmaktadır.
Nasıl Önlem Alabiliriz?
Kemik erimesinden korunma yoları ikiye ayrılmaktadır.
- Çocukluk çağından itibaren iyi bir kemik gelişimin sağlanması
Kemik gelişimi çocukluk çağında başlamaktadır. İyi bir kemik gelişimi, iyi bir beslenmeden ve iyi spor yapmaktan geçer.
Bu doğrultuda özellikle erken yaşlardan itibaren sağlıklı beslenmeye dikkat edilmelidir.
Kemik oluşumu ve sağlığı için gerekli olan kalsiyum ve D vitamini bakımından zengin besinler ihmal edilmemeleridir. Çocuklar ve gençlerin spor yapmaları, kemiklerinin güçlenmesini sağlarken aynı zamanda ilerleyen yaşlarda karşılaşabilecekleri kemik erimesi riskini azaltacaktır.
- Vücut tarafından zamanla yapılan kemiğin korunması
Yapılan kemiği korumanın en önemli yolu hareketli yaşamdır. Ne kadar çok kemiğin üzerinde ayakta durulursa, yürünürse ve spor yapılırsa kemik kalitesi o oranda korunur.
Eğer kemik kalitesini koruyacak aktiviteler yapılmazsa, yürüyüş, egzersiz, spor yapılmazsa günlük bir kova kemik erimesi ilacı da verilse, verilen bu ilaç boşa gider.
İlaçların yanında, vücuttaki D vitamini değerinin sıklıkla kontrol ettirilmesi gerekir.
D vitamini seviyesinin düşmesi, kemik kalitesinin azalmasıyla birebir paralel seyreder. D vitamini seviyesi iyi tutulduğu sürece, yapılan aktiviteler korunduğu sürece, yürüyüş, spor ve egzersiz yapıldığı zaman gerektiğinde de ufak ilaç takviyesi ile sağlıklı bir kemikle yaşam sürdürülebilir hale getirilmektedir.