Gençlerde Omuz Kırığı
Omuzdaki kemiklerden birinin kırılmasıdır. Gençlerde omuz kırığı genellikle düşme veya darbelerle oluşur. Kırık ağrıya ve hareket kısıtlılığına neden olur. Şişlik ve morarma görülebilir. Röntgen ile teşhis edilir. Tedavi, kırığın ciddiyetine bağlıdır. Hafif kırıklarda askı yeterlidir. Ağır durumlarda ameliyat gerekebilir. İyileşme süresi birkaç haftadır. Fizik tedavi ile hareket kabiliyeti geri kazanılır.
Yazı İçeriği
Gençlerde Omuz Kırığı Belirtileri
Omuz bölgesinde ani ve şiddetli bir ağrı hissedilir. Ağrı, hareketle birlikte daha da artabilir. Omuzda hareket ettirme yeteneği ciddi şekilde azalır veya tamamen kaybolur. Kol, normal pozisyonunda tutulamayabilir. Omuz çevresinde belirgin bir şişlik meydana gelir. Deride renk değişikliği (morarma) oluşabilir. Omuzun doğal görünümünde bozulma fark edilir. Omuzda çökme veya anormal çıkıntılar görülebilir. Omuz bölgesine dokunulduğunda ağrı artabilir.
Kırık alanında hassasiyet oldukça yoğundur. Omuz hareket ettirilmeye çalışıldığında kıtırtı veya çatırdama sesi duyulabilir. Bu sesler kırılan kemiklerin birbirine sürtünmesiyle oluşur. Genç birey genellikle ağrıyı hafifletmek için kırık tarafındaki kolunu destekler. Gençlerde omuz kırığı yaşandığından şüphelenildiğinde derhal tıbbi yardım alınmalıdır. İlk müdahale olarak, omuzun hareketsiz tutulması ve buz uygulanması önerilir. Bu belirtiler, tanı ve tedavi için bir ortopedi uzmanına başvurmayı gerektirir. Tedavi sürecinde gençlerin hızlı iyileşmesi için doktorun önerilerine tam olarak uyulmalıdır.
Gençlerde Omuz Kırığı Neden Olur?
En yaygın nedenlerinden biri düşmelerdir. Özellikle spor yaparken ya da kaygan yüzeylerde düşme sırasında omuza direkt darbe alındığında kemik kırılabilir. Futbol, basketbol, gibi temas gerektiren sporlar sırasında omuz bölgesine gelen darbeler yol açar. Ayrıca, ağırlık kaldırma sırasında yanlış teknik kullanımı gençlerde omuz kırığı riskini artırabilir. Motorlu araç kazaları, gençlerde ciddi yaralanmalar arasında yer alır. Bu kazalar sırasında omuza alınan darbeler kırıklara neden olabilir.
Bazı gençlerde kemik yapısı doğuştan zayıf olabilir. Bu durumda daha az şiddetli travmalarda bile kırık oluşabilir. Kavgalar ya da fiziksel saldırılar sırasında omuza alınan şiddetli darbeler de yol açabilir. Nadiren de olsa, bazı gençlerde düşük kemik yoğunluğu veya erken osteoporoz görülebilir. Bu durum omuz bölgesinde riski artırır. Gençlerde omuz kırığı vakalarının büyük çoğunluğu iyi tedavi ve rehabilitasyon süreçleriyle tamamen iyileşebilir.
Gençlerde Omuz Kırığı Nasıl Tedavi Edilir?
Tedaviye başlamadan önce detaylı bir muayene ve radyolojik inceleme (röntgen, MR veya BT) yapılır. Kırığın tipi, yerleşimi ve çevre dokulara verdiği zarar bu incelemelerle belirlenir. Ağrı kesici ve antienflamatuvar ilaçlar, yaralanmadan sonra oluşan ağrı ve iltihabı azaltmak için kullanılır. Gençlerde omuz kırığı tespit edildikten sonra omuzun hareketi genellikle askı veya atel yardımıyla sınırlandırılır.
Yer değiştirme olmayan veya minimal yer değiştirmiş kırıklar, cerrahiye gerek kalmadan tedavi edilebilir. Kol, birkaç hafta boyunca bir askıya alınır. Kırık iyileştikten sonra, omuz hareketliliğini ve gücünü geri kazandırmak için rehabilitasyon uygulanır. Kırığın ciddi şekilde yer değiştirdiği durumlarda veya çevre dokular zarar gördüğünde cerrahi müdahale gerekebilir.
Kırıkların stabilize edilmesi için metal plaklar veya vidalar kullanılabilir. Minimal invaziv yöntemlerle kırık düzeltilebilir. Cerrahi olsun veya olmasın, iyileşme sürecinde fizik tedavi önemlidir. Hareket açıklığını yeniden kazanmak ve omuzun eski gücüne kavuşmasını sağlamak için kişiye özel egzersizler planlanır. Gençlerde omuz kırığı iyileşme süresi genellikle daha hızlıdır ve ortalama 6-12 hafta içinde kırık iyileşir. Ancak tam hareketlilik ve fonksiyon kazanımı birkaç ayı bulabilir.
