Boyun Fıtığı
By: Prof. Dr Fahri Erdoğan
Categories:
Omurganın boyun kısmındaki disklerin dış kısmının yırtılması sonucu oluşur. Diskin yırtılması, sinirlere baskı yaparak boyun ağrısına, omuz, kol ve elde uyuşma, karıncalanma gibi belirtilere yol açar. Boyun fıtığı, tedavi yöntemleri arasında fizik tedavi, ağrı kesiciler ve gerektiğinde cerrahi bulunmaktadır.
Yazı İçeriği
Boyun Fıtığı Belirtileri Nelerdir?
Boyun bölgesinde ani veya sürekli bir ağrı olabilir. Boyundan kola doğru yayılan ağrılar sık görülür. Bu ağrılar, özellikle el, parmak veya dirseklerde uyuşma ve karıncalanma hissine neden olabilir. Boyunda hareket kısıtlılığı yaşanabilir. Öne ve yana doğru dönme veya hareket etme zorluğu oluşabilir. Boyun fıtığı, kol kaslarında güçsüzlük ve zayıflığa yol açabilir.
Eller, parmaklar veya kollarında karıncalanma ve uyuşma hissi görülebilir. Baş ağrısına da neden olabilir. Boyun bölgesinde hassasiyet, gerginlik ve kasılmalar görülebilir. Belirtiler, fıtığın derecesine ve hangi sinir kökünü etkilediğine bağlı olarak değişebilir. Eğer bu belirtiler sık görülüyorsa, bir doktora danışmak önemlidir.
Boyun Fıtığı Neden Olur?
Yaşla birlikte omurga diskleri deforme olabilir, esnekliğini kaybedebilir ve incelir. Bu durum, omurilik ya da sinirlerin baskıya uğramasına yol açarak fıtığa neden olabilir. Uzun süreli kötü duruş, bilgisayar kullanımında yanlış pozisyonda oturma, boyundaki omurga üzerindeki baskıyı artırır. Boyun bölgesine aşırı yüklenme, omurga disklerinin zarar görmesine ve boyun fıtığı yaşanmasına yol açabilir.
Özellikle ağır yük kaldırma veya ani hareketler boyun fıtığını tetikleyebilir. Trafik kazaları, düşmeler veya ciddi yaralanmalar, boyun bölgesine aşırı baskı uygulayarak fıtığa neden olabilir. Ailede bu tür durumların görülmesi durumunda genetik olarak da daha sık görülebilir. Fıtık, bu faktörlerin bir kombinasyonu sonucu ortaya çıkabilir ve tedavi gerektirebilir.
Boyun Fıtığı Nasıl Teşhis Edilir?
Hastanın boyun ağrısı, omuz ve kol ağrısı gibi belirtileri detaylı olarak incelenir. Nörolojik muayene yapılır. Bu, refleksler, güç ve duyusal muayeneyi içerir. Belirtiler genellikle ağrı, kollarda karıncalanma, kuvvet kaybı veya güçsüzlük olabilir. Röntgen, ilk basamak görüntüleme yöntemi olarak kullanılabilir. Ancak, genellikle boyun fıtığı nedenini tam olarak göstermez. Manyetik rezonans görüntüleme, altın standart olarak kabul edilir. Kesin tanıda kullanılacak olan görüntüleme yöntemidir.
Fıtığın yerini, boyutunu ve sinirleri nasıl etkilediğini açıkça gösterir. Bilgisayarlı tomografi, X-ray ve MR görüntülemenin sınırlı olduğu durumlarda, detaylı bilgi sağlayabilir. Elektrofizyolojik test, sinir uyarım hızını ve sinirlerin nasıl çalıştığını değerlendiren bir testtir. Sinir basısının şiddetini değerlendirmeye yardımcı olabilir. Boyun fıtığı teşhisi için bu adımlar genellikle bir kombinasyon halinde kullanılır. Doktorunuz, belirtileriniz ve muayenenizin sonuçlarına göre teşhisi koyacaktır.
Boyun Fıtığı Nasıl Tedavi Edilir?
Hafif semptomlar genellikle dinlenme ve uygun egzersizlerle iyileşir. Fiziksel aktiviteyi kısıtlamak, ancak tamamen hareketsiz kalmamak önemlidir. Tedavide en etkili yöntemlerden biri olan fizik tedavi, oyun kaslarını güçlendirmeye yardımcı olur. Ağrıyı hafifletmek için non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar, kas gevşetici ve ağrı kesiciler kullanılabilir. Boyun korsesi veya braketi, hafif vakalarda, boyun hareketini sınırlamak amacıyla kullanılır. Ancak uzun süreli kullanım önerilmez.
Şiddetli ağrı durumunda, inflamasyonu azaltmak amacıyla kortizon enjeksiyonları yapılabilir. Ağrıyı hafifletmek için buz uygulaması önerilebilir. Konservatif tedavi yöntemlerinin etkisiz olduğu durumlarda cerrahi müdahale düşünülür. Boyun fıtığı için en yaygın cerrahi yöntem anterior discektomi ve fusion (ADF) ya da diskektomi olarak adlandırılır. Mikrocerrahi tekniği ve lazer diskektomi gibi az invaziv yaklaşımlar da tercih edilir. Tedavi konusunda doktorunuza danışmanız önemlidir. Durumun şiddeti doğrultusunda size en uygun tedavi planını oluşturabilirler.