Kemik Erimesi Dereceleri
By: Prof. Dr Fahri Erdoğan
Categories:
Kemiklerin mineral yoğunluğunun azalması ve kemik dokusunun kalitesinin bozulması ile karakterizedir. Bu durum, kemiklerin daha kırılgan hale gelmesine ve kolayca kırılabilmesine neden olur. Kemik erimesi dereceleri bilinmelidir. Bu kemiklerin sağlığını korumak için atılacak adımların belirlenmesinde oldukça önemlidir.
Kişinin kemik sağlığını korumak için ne yapması gerektiği konusunda bir fikir sahibi olmasına yardımcı olabilir. Genellikle yaşlılıkla ilişkili bir durumdur ve özellikle menopoz sonrası kadınlar arasında yaygındır. Kemiklerin iç yapısının değişmesiyle oluşur. Kemikler, sürekli olarak yenilenir ve kemik dokusu kırılıp yeniden oluşur.
Bu süreç, östrojen ve kalsiyum gibi hormonlar tarafından düzenlenir. Ancak, yaşlandıkça veya diğer faktörler nedeniyle bu süreç bozulursa, kemiklerdeki mineral yoğunluğu azalabilir. Kemik dokusunun kalitesi bozulabilir. Bu durum, kemiklerin daha kırılgan hale gelmesine ve kolayca kırılmasına neden olur.
Kemik erimesinin nedenleri arasında yaşlanma, kadınlarda menopoz, yetersiz beslenme bulunur. Egzersiz eksikliği sigara ve alkol kullanımı, hormonal bozukluklar da bulunur. Kemik erimesinin önlenmesi ve tedavisi, sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz gibi yaşam tarzı değişikliklerini içerir. Bazı durumlarda, ilaçlar da kullanılabilir.
Kemik Erimesi Dereceleri Nasıl Belirlenir?
Kemik erimesi dereceleri, kemik mineral yoğunluğunun ölçümleri kullanılarak belirlenir. KMY, kemikteki mineral madde miktarının kemik hacmine oranıdır. Bir kişinin KMY’si ne kadar yüksekse, kemikleri o kadar sağlam ve kırılgan olmayacaktır. KMY, dual enerji X-ışını absorpsiyometri (DEXA) adı verilen bir tarama testi kullanılarak ölçülür. Kemik erimesi dereceleri şu şekilde sınıflandırılabilir. KMY normal aralıkta ise derecesi normaldir.
KMY düşük, ancak kemik erimesi olarak sınıflandırılamayacak kadar yüksekse osteopeni denir. Bu aşama kemiklerin kırılganlaşmaya başladığı aşamadır ve kemik kırığı riski artar. KMY çok düşük seviyelerde ise ve kemik erimesinin ileri aşamalarına ulaşmışsa osteoporoz denir. Bu aşama kemiklerin oldukça kırılgan olduğu anlamına gelir ve kemik kırığı riski yüksektir. Kemik erimesi dereceleri, kemik kırığı riskinin belirlenmesinde kullanılır. Tedavi seçeneklerinin belirlenmesine yardımcı olur.
Kemik Erimesi Dereceleri Hangi Durumlarda Düşük Çıkar?
Genç yaşta kemik yoğunluğu genellikle daha yüksektir. Genç bir kişide düşük kemik yoğunluğu dereceleri, kemik erimesi ile ilişkili olmayan başka bir sağlık sorununun belirtisidir. Hormonlar, kemik yoğunluğunu etkiler. Özellikle cinsiyet hormonlarının düşük seviyeleri, kemik yoğunluğunda azalmaya neden olur. Örneğin, erken menopoz, testosteron eksikliği gibi durumlar hormonal dengesizliğe yol açar.
Bazı kişilerin kemiklerinin doğal olarak daha düşük yoğunluğa sahip olabileceği genetik faktörler bulunmaktadır. Bu nedenle, aile öyküsü olan kişilerde düşük kemik yoğunluğu dereceleri normal olabilir. Bazı kronik hastalıklar, özellikle beslenmeyle ilgili olanlar, kemik yoğunluğunu etkiler. Örneğin, tiroid hastalığı, malabsorbsiyon sendromu gibi durumlar, kemik yoğunluğunu azaltır. Yetersiz kalsiyum alımı ve D vitamini eksikliği, kemik sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Dolayısıyla kemik yoğunluğunda azalmaya neden olabilir. Kronik steroid kullanımı, kemik erimesine yol açabilir. Steroidler, kemiklerin kalsiyum emilimini azaltabilir ve kemik yıkımını artırabilir. Her durumda, düşük kemik yoğunluğu derecelerinin altında yatan nedenin belirlenmesi gerekir. Uygun tedavinin sağlanması önemlidir. Bu nedenle, kemik yoğunluğu ölçümlerinin değerlendirilmesi, doktor tarafından yapılmalıdır.